Làm sao để ngăn tình trạng thấp bé nhẹ cân của trẻ

Đã có những nghiên cứu cho thấy ở nhóm trẻ mới sinh, trẻ em VN không thua kém bạn bè quốc tế, nhưng sau giai đoạn 3-4 tháng tuổi, tốc độ phát triển của trẻ em VN giảm hẳn. Có ba lý do dẫn đến vấn đề này, trong đó có lý do người VN cho trẻ em ăn dặm sớm, với thực phẩm chính là bột tự chế hoặc cơm không đủ năng lượng nếu so sánh với sữa mẹ có tỉ lệ chất béo rất cao.

Ngay từ khi Viện Dinh dưỡng mới thành lập, chúng tôi đã nhìn thấy một điều là trẻ em ở thành thị thường ít suy dinh dưỡng hơn nông thôn, mà vùng nông thôn nào càng khó khăn thì suy dinh dưỡng càng cao. Hôm 31-5, tại buổi lễ phát động Ngày vi chất dinh dưỡng 1-6, Bộ Y tế đã thông báo tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng ở Hà Nội chỉ còn ở mức 15%, vùng nội thành chỉ còn 8%. Có người nói nhỏ với tôi rằng một số quận nội thành TP.HCM tỉ lệ này chỉ còn 5%. Nhưng trên toàn quốc, tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng theo cân nặng vẫn ở mức xấp xỉ 20%, còn suy dinh dưỡng theo chiều cao còn tới trên 30%!

Có hai giai đoạn trẻ em có tốc độ phát triển nhanh về chiều cao và thể lực là giai đoạn trẻ nhỏ và giai đoạn dậy thì. Nếu bỏ qua những giai đoạn này, trẻ có thể “tăng trưởng bù” ở những giai đoạn sau đó nhưng không thể bằng lúc dưới 2 tuổi và giai đoạn dậy thì. Ở những giai đoạn này, nếu trẻ được chăm sóc tốt, có sữa có giá trị lại hợp túi tiền thì quá tốt.

Tôi đã có một số nghiên cứu trong mấy năm gần đây và thấy rằng người VN chúng ta có cao hơn. Cùng cân nặng chiều cao lúc sinh ra, nhưng nếu dinh dưỡng tốt, chăm sóc tốt, môi trường lành mạnh, chiều cao trưởng thành có cải thiện. Ở các nước Âu - Mỹ, họ đã tiến hành theo dõi sự phát triển chiều cao trung bình và trong thế kỷ 20, chỉ số này đều tăng 10-15cm. Ví dụ như người Bồ Đào Nha, thế kỷ 20 họ đã cao trung bình thêm 8,93cm. Chúng ta hoàn toàn có thể hi vọng người VN sẽ cao hơn 10cm nữa nếu người mẹ được chăm sóc từ khi có thai, trẻ được chăm sóc từ trong bào thai và sau giai đoạn bú sữa mẹ hoàn toàn (trên 6 tháng tuổi).

Có ý kiến đề nghị nên có một chương trình trợ giá sữa của Nhà nước cho trẻ em. Nhưng trước khi nghĩ đến sự trợ giúp của Nhà nước, tại sao không nghĩ đến chuyện kiểm soát giá cả để giá sữa phù hợp hơn, đúng với giá trị thực của nó hơn, nhiều trẻ em được uống sữa hơn? Không giải quyết được điều này thì làm sao bảo đảm được dinh dưỡng tối thiểu cho trẻ em, cải thiện được nòi giống?

Các bài viết về chế độ dinh dưỡng cho bé 1 tuổi từ Dumex Việt Nam

(Nguồn: GS.TSKH HÀ HUY KHÔI - nguyên viện trưởng Viện Dinh dưỡng; LAN ANH ghi; Tuoi Tre Online – 01/06/09)