Cách chăm sóc bé nhiễm HIV/AIDS tại gia đình

Chăm sóc bé đã là một việc rất khó khăn. Thế nhưng nếu không may trẻ bị nhiễm HIV thì chế độ và phương pháp chăm sóc cho trẻ để ngăn ngừa sự phát triển của HIV lại còn khó khăn và đòi hỏi kinh nghiệm hơn rất nhiều.

Đối với trẻ nhiễm HIV, việc vệ sinh hàng ngày có chế độ  đầy đủ rất quan trọng, không chỉ giúp trẻ phát triển bình thường về thể chất và tinh thần mà còn giúp trẻ có đủ sức khoẻ chống lại bệnh tật và làm chậm quá trình chuyển sang AIDS...

Các bài viết về thực đơn dinh dưỡng cho trẻ từ Dumex Việt Nam

Vệ  sinh đúng cách
Vệ  sinh răng miệng: Đối với trẻ dưới 3 tuổi: dùng vải mềm, sạch nhúng nước sạch, lau sạch răng, lợi và miệng sau khi ăn. Nếu trẻ bị tưa miệng có thể đánh tưa bằng mật ong, nước vò lá rau ngót (theo kinh nghiệm dân gian) hoặc dùng dung dịch tím gentian chấm tại chỗ ngày 1-2 lần; hoặc dùng viên nystatin 0,5gam hoà tan trong 0,5ml nước sạch, sau đó dùng vải mềm chấm vào dung dịch này rồi lau sạch các mảng tưa trắng trong miệng mỗi ngày 2 lần. Nếu tái phát hoặc không khỏi trong 1-2 tuần cần đưa trẻ đến bệnh viện khám bệnh.

Đối với trẻ trên 3 tuổi: đánh răng buổi sáng, sau khi ăn và trước khi đi ngủ. Bàn chải răng, khăn mặt cần để ở nơi sạch, thoáng mát, có ánh nắng mặt trời và sử dụng riêng.

Vệ  sinh hàng ngày

Tắm rửa cho trẻ hàng ngày bằng nước sạch và xà phòng (hoặc sữa tắm). Sau khi tắm xong lau khô da bằng khăn sạch, xoa phấn rôm vào các kẽ, nếp da để tránh hăm loét. Quần áo mặc cần thoáng mát về mùa hè và  ấm về mùa đông.

Sau khi đi  đại tiện cần rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng. Dùng chung nhà vệ sinh với gia đình. Nếu là  hố xí bệt cần vệ sinh hàng ngày bằng nước tẩy rửa.

Đối với nhà ở cần sạch và thoáng mát về mùa hè, ấm về mùa đông, không có khói thuốc lá, khói than, không nuôi vật nuôi trong nhà.

Và  dinh dưỡng
Dinh duong be đầy đủ sẽ chống lại các bệnh nhiễm khuẩn, làm chậm quá trình chuyển sang AIDS và đáp ứng được nhu cầu phát triển của trẻ.

Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi có mẹ bị nhiễm HIV: Có thể khẳng định rằng sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ dưới 6 tháng tuổi. Tuy nhiên bà mẹ bị nhiễm HIV cho con bú sẽ có thể lây HIV cho con qua sữa mẹ. Vì vậy bà mẹ nhiễm HIV có thể lựa chọn theo hai cách: cho ăn sữa ngoài hoặc bú mẹ.

Nếu bà  mẹ có đủ điều kiện cho trẻ ăn các loại sữa khác không phải sữa mẹ (tốt nhất là cho trẻ ăn sữa bột dành riêng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi). Với cách này có ưu điểm: trẻ sẽ không bị lây truyền HIV qua sữa mẹ nhưng có nhược điểm: không phải là thức ăn tốt nhất cho trẻ, dễ bị nhiễm khuẩn nếu pha sữa không đúng, không vệ sinh, đắt tiền.

Nếu bà  mẹ không có đủ điều kiện để cho trẻ  ăn sữa khác thì cho trẻ bú mẹ. Với cách này có ưu điểm, đây là nguồn dinh dưỡng tốt nhất, có các yếu tố chống nhiễm khuẩn giúp trẻ phòng, chống các bệnh nhiễm khuẩn và  không mất tiền nhưng có nhược điểm là có thể lây HIV từ mẹ sang con qua sữa mẹ.

Khi đã chọn cách cho trẻ bú mẹ cần cho bú mẹ  hoàn toàn mà không được cho trẻ ăn, uống bất cứ thức ăn, nước uống nào khác kể cả  nước lọc (trừ thuốc theo chỉ định của bác sĩ). Cho bú đúng cách (miệng mở rộng, ngậm sâu vào quầng đen của vú), tránh viêm nhiễm và xây xát đầu vú. Phát hiện và điều trị sớm viêm loét, tưa miệng ở trẻ. Có thể diệt HIV bằng cách vắt sữa mẹ (bằng tay hoặc dùng bơm), đun sôi rồi làm nguội ngay bằng cách ngâm cốc sữa vào nước lạnh, cho ăn bằng cốc/ly, thìa/ muỗng. Chỉ nên cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong một vài tháng đầu vì thời gian bú mẹ càng dài thì nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con càng cao. Tuyệt đối không cho trẻ vừa bú mẹ vừa ăn sữa khác có thể gây tiêu chảy, tổn thương ruột làm HIV dễ xâm nhập vào có thể trẻ. Sau khi cai sữa, cho trẻ ăn sữa khác thay thế sữa mẹ.

Đối với trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi: Cho ăn bổ sung (ăn sam, ăn dặm). Sữa (sữa hộp, sữa tươi, sữa đậu nành...) là một phần chế độ ăn của trẻ nhiễm HIV.

Thực phẩm cho trẻ đủ 4 nhóm. Nấu bột hay cháo cần có: thịt, cá, tôm, cua, đậu phụ, trứng hoặc lạc, vừng; rau, củ, quả như rau ngót, rau dền, rau muống, bí ngô. Thêm 1-2 thìa mỡ hay dầu ăn. Quả chín đặc biệt tốt cho trẻ nhiễm HIV, nên cần chú ý cho trẻ ăn hàng ngày.

Về số  bữa ăn bổ sung trong ngày: Trẻ từ 6-12 tháng tuổi có thể cho ăn 2-3 bữa/ngày. Trẻ  từ 13 - 24 tháng tuổi cho ăn 3-4 bữa/ngày kèm thêm 2 bữa phụ như nước quả hay quả chín, sữa bò hay sữa đậu nành, bánh quy... Nếu trẻ  không ăn thêm sữa, cho ăn 3 bữa chính và 2 bữa phụ/ngày.

Đối với trẻ trên 2 tuổi: trẻ ăn 3 bữa chính cùng gia đình, mỗi bữa từ 1-2 bát, ưu tiên cho trẻ ăn thức ăn giàu dinh dưỡng như: thịt, cá, tôm, cua, trứng, đậu và rau xanh. Giữa các bữa ăn chính cần cho trẻ ăn thêm 2 bữa phụ: sữa, bánh, quả chín. Bữa ăn cần có đủ 4 nhóm thức ăn từ nguồn sẵn có tại địa phương: chất bột (gạo, ngô...), chất đạm từ các loại thịt (tốt nhất là thịt bò và thịt gia cầm), đậu đỗ (đậu phụ, vừng, lạc), chất béo (từ dầu thực vật và mỡ động vật, nên chọn mỡ gà, vừng lạc), vitamin, chất khoáng và chất xơ (rau củ, rau lá và quả chín). Chế biến thức ăn phải đảm bảo vệ sinh. Cần cho trẻ uống đủ nước, mỗi ngày 6-8 cốc nước (200ml/cốc) gồm nước đun sôi, nước rau, nước quả.

Giúp trẻ rửa tay đúng cách

Nếu không khuyến khích và giúp trẻ ý  thức được việc làm này thì cho dù bạn có nặng lời hay đánh đòn chúng cũng chỉ thực hiện một cách qua quýt.

1.    Lựa chọn xà bông

Hãy lựa chọn những loại xà bông có hương thơm mà  trẻ thích. Phần lớn trẻ thích mùi hoa quả, nếu trẻ thích ăn táo hãy mua xà bông hương táo, nếu chúng thích ăn nho hãy mua loại có mùi nho... Cha mẹ đừng quên khen bàn tay con sạch sẽ và có mùi thơm nếu chúng làm đã làm đúng cách.

2.    Hướng dẫn con hát khi rửa tay

Hướng dẫn trẻ kỳ cọ tay với xà bông sau đó rửa sạch dưới vòi nước trong vòng 15 - 20 giây. Đó là khoảng thời gian thích hợp để trẻ lặp lại hai lần lời hát “Happy birthday to you”.

Cha mẹ  cũng có thể khuyến khích con hát một câu khác trong khi rửa tay. Trẻ sẽ hứng thú hơn với việc rửa tay của mình, đó cũng là cách để trẻ biết rửa ray dưới vòi nước bao lâu để đủ sạch.

3.    Hướng dẫn trẻ rửa tay đúng cách

Rửa tay không có nghĩa là chỉ xát xà bông vào lòng bàn tay và rửa các ngón tay. Cha mẹ cần hướng dẫn cho trẻ rửa tay sao cho đúng cách, rửa lòng bàn tay, mu bàn tay, các ngón và giữa các ngón tay, dưới và xung quanh móng tay, thậm chí trên cổ tay. Nói với trẻ rằng nếu con không thực hiện đúng như vậy thì chiếc khăn tay của con luôn luôn bẩn.

4.    Phép thử bằng khăn tay

Để ra cho trẻ một chiếc khăn riêng để chúng lau khô tay sau khi rửa. Quy ước với trẻ rằng: “Nếu trong một tuần mẹ thấy chiếc khăn này có màu bẩn, điều đó chứng tỏ con rửa tay chưa đúng cách. Nếu chiếc khăn tay không bẩn, mẹ sẽ thưởng cho đi ăn KFC với cả nhà”.

5.    Duy trì  thói quen

Đối với những tình huống xà bông và nước không có sẵn như đi picnic, hãy duy trì thói quen rửa tay cho con bằng cách mua chai nước rửa tay không nước để con sử dụng khi cần.

6.    Khử trùng sạch sẽ nhà  vệ sinh và bồn rửa tay

Mỗi tuần ít nhất một lần, cha mẹ phải tiến hành vệ sinh phòng tắm, bồn vệ sinh, bồn rửa mặt và rửa tay một cách cẩn thận. Đó là cách khiến cho việc rửa tay của con bạn đạt hiệu quả cao, cũng là cách giúp trẻ hiểu rằng, tất cả đều phải sạch sẽ từ đồ dùng đến đôi bàn tay chúng.

7.    Cha mẹ làm gương cho con

Trước khi rèn cho trẻ có được thói quen đó, cha mẹ  phải làm gương cho con. Đừng để trẻ phải thắc mắc: “Sao bố không rửa tay mà con lại phải rửa?”.

8.    Giúp trẻ hiểu rõ nguồn gốc của vấn đề

Quan trọng nhất và sẽ hiệu quả hơn nếu bạn giải thích rõ cho con hiểu tại sao phải rửa tay hàng ngày. Bạn có thể giải thích một cách đơn giản, mầm bệnh có trong tất cả những thứ con tiếp xúc

Lại Minh Hồng (Theo nhiều nguồn internet) - Tổng hợp từ giadinhenfa.com.vn